Κ
ομβική σημασία στη νέα Εκπαιδευτική Στρατηγική και στη νέα Στρατηγική Διά Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων έχει η ανάδειξη, μέσω της ψηφιακής διάθεσής, του εκπαιδευτικού περιεχομένου που παράγεται από τα ιδρύματα της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας. Κάθε χρόνο στα περίπου 488 τμήματα των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ διδάσκονται πάνω από 42.000 προπτυχιακά μαθήματα και μερικές ακόμα χιλιάδες μεταπτυχιακά. Στο εκπαιδευτικό υλικό της δραστηριότητας αυτής συγκαταλέγονται σημειώσεις, παρουσιάσεις, ένας τεράστιος αριθμός ωρών διαλέξεων, εκπαιδευτικά λογισμικά, ηλεκτρονικές ασκήσεις κλπ.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα ο κύριος όγκος αυτού του εκπαιδευτικού υλικού παραμένει μη διαθέσιμος και μη εύκολα προσβάσιμος σε ψηφιακή μορφή από ένα κεντρικό σημείο καθώς και περιορισμένος στο στενό πλαίσιο του εκάστοτε ακαδημαϊκού ακροατηρίου, χωρίς να γίνεται γνωστός στην ευρύτερη κοινωνία. Αποτελεί λοιπόν άμεση ανάγκη η δημιουργία των κατάλληλων υπηρεσιών για την προβολή και διάθεση αυτού του περιεχομένου στο διαδίκτυο, με τη μορφή ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού (σημειώσεις, ασκήσεις κλπ.) και πολυμεσικού υλικού όπως βιντεοδιαλέξεις, podcasts κ.α. Έτσι το περιεχόμενο αυτό καθίσταται διαθέσιμο χωρίς τοπικούς και χρονικούς περιορισμούς τόσο στους άμεσα ενδιαφερόμενους (φοιτητές, σπουδαστές) όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Με τον τρόπο αυτό όχι μόνο αναβαθμίζεται η εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά αναδεικνύεται και ο κοινωνικό-εκπαιδευτικός ρόλος των ιδρυμάτων (στο πλαίσιο των δράσεων της Διά Βίου Μάθησης) και προβάλλεται σε διεθνές επίπεδο το έργο τους. Άλλωστε και σε διεθνές επίπεδο έχουν προχωρήσει αντίστοιχες πρωτοβουλίες όπως το OpenCourseware του ΜΙΤ και της κοινότητας VideoLectures.net
Στην κατηγορία της συγκεκριμένης Πράξης που εγκρίθηκε, προβλέπεται η χρηματοδότηση:
των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα) και
του Ακαδημαϊκού Διαδικτύου (GUnet), ως αρμοδίου για οριζόντιες δράσεις προς ωφέλεια όλων των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων με σκοπό:
την ανάπτυξη και διάθεση ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού και
την προώθηση της ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης ως ενισχυτικής δράσης της συμβατικής εκπαίδευσης που παρέχεται στα ιδρύματα.
Ειδικότερα:
(α) Ψηφιακό Υλικό
Το ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό θα προέλθει τόσο από τη μετατροπή ασκήσεων, σημειώσεων, διαφανειών και λοιπού υλικού που χρησιμοποιείται σήμερα στην εκπαιδευτική διαδικασία σε ψηφιακή μορφή όσο και από την βιντεοσκόπηση, μετάδοση και αποθήκευση μαθημάτων και διαλέξεων και γενικότερα την παραγωγή κατάλληλου πολυμεσικού εκπαιδευτικού περιεχομένου.
(β) Προώθηση ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης
Το ψηφιακό υλικό που θα παραχθεί θα αναρτηθεί σε σχετικές πλατφόρμες (πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης και videoportal) ανά ίδρυμα και θα είναι διαθέσιμο με άδειες creative commons τόσο στους άμεσα ενδιαφερόμενους (φοιτητές, σπουδαστές) όσο και στο ευρύ κοινό. Επιπλέον των ιδρυματικών σημείων-πλατφορμών συγκέντρωσης και παρουσίασης του σχετικού υλικού θα δημιουργηθεί από την GUnet και σε εθνικό επίπεδο σημείο παρουσίασης-αναζήτησης όλου του υλικού αλλά και σημείο φιλοξενίας/ανάρτησης του περιεχομένου για όσα ιδρύματα το επιθυμούν.
Στόχος της προτεινόμενης κατηγορίας πράξης είναι με την περάτωσή της:
για ένα μεγάλο αριθμό των μαθημάτων, να διαθέτουν οργανωμένο ψηφιακό υλικό που θα καλύπτει τις βασικές τεχνικές προδιαγραφές (που παρουσιάζονται παρακάτω) το οποίο θα είναι αναρτημένο στο Διαδίκτυο με ανοικτή πρόσβαση με τη μορφή ανοικτών ψηφιακών μαθημάτων,
για έναν περιορισμένο αριθμό (πιλοτική εφαρμογή) μαθημάτων, έως 20% του συνόλου αριθμού των αιτούμενων ψηφιακών μαθημάτων από τα Ιδρύματα για χρηματοδότηση, μπορεί να διατεθεί στην υποστήριξη ανάπτυξης ψηφιακών μαθημάτων τα οποία θα διαθέτουν πολυμεσικό υλικό όπως: βιντεοδιαλέξεις, podcast και γενικότερα πολυμεσικές παρουσιάσεις που καλύπτουν τις πλήρεις προδιαγραφές (Α+)
Γενικός στόχος είναι η καλλιέργεια κουλτούρας αξιοποίησης αυτών των νέων δυνατοτήτων από τα μέλη ΔΕΠ/ΕΠ, η δημιουργία του κατάλληλου μηχανισμού υποστήριξης και η προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης και σε αυτόν τον τομέα.
Ανοικτά ψηφιακά μαθήματα
Με το όρο ανοικτά ψηφιακά μαθήματα εννοείται η χωρίς περιορισμούς πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό (όπου δεν εγείρονται ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων), τόσο από τους φοιτητές, σπουδαστές όσο και από το ευρύ κοινό.
Δράση Α. Υποστήριξη ανάπτυξης ανοικτών ψηφιακών μαθημάτων.
Ηδράση αυτή αφορά στην υποστήριξη ανάπτυξης ανοικτών ψηφιακών μαθημάτων. Με τοv όρο ανοικτά ψηφιακά μαθήματα εννοείται η χωρίς περιορισμούς πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό (όπου δεν εγείρονται ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων), τόσο από τους φοιτητές όσο και από το ευρύ κοινό.
Το ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό θα προέλθει από τη μετατροπή/συγκέντρωση σε ψηφιακή μορφή ασκήσεων, σημειώσεων, διαφανειών και λοιπού υλικού που χρησιμοποιείται σήμερα στην εκπαιδευτική διαδικασία, από την ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του περιεχομένου των υφιστάμενων ψηφιακών μαθημάτων των ιδρυμάτων κ.α. Μέρος των ανοικτών ψηφιακών μαθημάτων θα διαθέτουν και πολυμεσικό υλικό όπως εκφωνήσεις ή βιντεοδιαλέξεις, podcasts, πολυμεσικές παρουσιάσεις κ.α.
Δράση Β. Υποστήριξη ιδρυματικής πλατφόρμας ψηφιακών μαθημάτων
Ηδράση αυτή αφορά στην τεχνική υποστήριξη της ιδρυματικής πλατφόρμας ψηφιακών μαθημάτων. Μέσω της ιδρυματικής αυτής πλατφόρμας θα είναι διαθέσιμα στο Διαδίκτυο ένα μεγάλο τμήμα των μαθημάτων του ιδρύματος ως ανοικτά ψηφιακά μαθήματα. Ως ιδρυματική πλατφόρμα ψηφιακών μαθημάτων θεωρείται το σύνολο των υποκείμενων υπηρεσιών και λογισμικών που θα χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη, διαχείριση και δημοσιοποίηση ψηφιακού περιεχομένου κ.τ.λ.
Δράση Γ. Ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση τεχνικού και διδακτικού προσωπικού.
Ηδραστηριότητα αυτή αφορά στην ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση του διδακτικού και τεχνικού προσωπικού του ιδρύματος σε θέματα, όπως:
ανάπτυξης και διάθεσης εκπαιδευτικού υλικού μέσα από την πλατφόρμα ψηφιακών μαθημάτων,
αξιοποίησης των δυνατοτήτων της πλατφόρμας μέσω συγκεκριμένων σεναρίων χρήσης,
πνευματικών δικαιωμάτων,
βασικής διαχείρισης, όπως ενεργοποίηση καταγραφής και ζωντανής μετάδοσης των βίντεο-διαλέξεων,
βασικής επεξεργασίας των καταγεγραμμένων βίντεο-διαλέξεων και δημοσιοποίησής τους,
καθώς και ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση των τεχνικών των τμημάτων σε θέματα τεχνικής υποστήριξης.
Δράση Δ. Διαγωνισμοί Καλύτερων Ψηφιακών Μαθημάτων και Βέλτιστων Πρακτικών
Ηδράση αυτή θα περιλαμβάνει τη διοργάνωση διαγωνισμού καλύτερων ψηφιακών μαθημάτων λαμβάνοντας υπόψη την πληρότητα των προδιαγραφών, το εύρος του περιεχομένου, την εκτενή αξιοποίηση της λειτουργικότητας της πλατφόρμας ψηφιακών μαθημάτων, τις υιοθετημένες διδακτικές πρακτικές, τις βίντεο-διαλέξεις, την επισκεψιμότητα του μαθήματος, την ανάδραση από τους φοιτητές καθώς και άλλα κριτήρια που θα ορισθούν στα πλαίσια της οριζόντιας δράσης.
Δράση ΣΤ. Οργάνωση και υποστήριξη υλοποίησης της Ιδρυματικής Πράξης.
Ηπαρούσα δράση περιλαμβάνει τις ακόλουθες δραστηριότητες:
Σύσταση και λειτουργία της Ιδρυματικής Επιτροπής.
Ορισμός ενός εκπροσώπου από κάθε Τμήμα.
Ορισμός ιδρυματικής πολιτικής σχετικά με τα ανοικτά ψηφιακά μαθήματα.
Διοικητικός και τεχνικός συντονισμός του έργου.
Δράση Z. Προμήθεια οπτικοακουστικού υλικού και εξοπλισμού/λογισμικού επεξεργασίας πολυμέσων και παραγωγής ψηφιακών μαθημάτων.
Ηπαρούσα δράση περιλαμβάνει την προμήθεια και εγκατάσταση του απαιτούμενου εξοπλισμού που διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες:
Φορητός εξοπλισμός καταγραφής και μετάδοσης διαλέξεων.
Εξοπλισμός και λογισμικό επεξεργασίας πολυμέσων και παραγωγής ψηφιακών μαθημάτων.
